Solunum Derneği TÜSAD, orman yangınları sonrasında oluşabilecek solunum problemlerine karşı önemli tavsiyeler verdi. Yangın sonrasında da duman soluma riskinin sürdüğünü belirten TÜSAD, ince partiküllerden korunmak için N95 ve P100 gibi solunum maskeleri kullanılması gerektiğini belirtti.
İçinde bulunduğumuz iklim krizi nedeniyle hem ülkemizde hem de Akdeniz havzası başta olmak üzere pek çok bölgede orman yangınları ile karşı karşıya kaldık. Türkiye bu yangınlarda onbinlerce hektar orman varlğını kaybederken, tarım arazileri, sera alanları küle döndü, insanlarla birlikte pek çok canlı zarar gördü. Halen çeşitli bölgelerde yaşanan orman yangınları, Özellikle yaz aylarında tam bir afete dönüşebiliyor. Üstelik yangınların söndürülmüş olması riskleri ortadan kaldırmıyor. Konuyla ilgili bir değerlendirme yapan Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD), orman yangınları nedeniyle meydana gelen dumanın içindeki kirletici partikülleri kaynaklı riskin sürdüğüne ve bu kirleticilerin insan sağlığını olumsuz etkilediğine vurgu yaptı.
İNCE PARTİKÜLLERE KARŞI N95 MASKE KULLANILMALI
TÜSAD Mesleki ve Çevresel Solunum Hastalıkları İş Sağlığı Çalışma Grubu Başkanı Uzm.Dr. Nur Şafak Alıcı, Uzm. Dr. Adem Koyuncu ve Doç. Dr. Ayşe Coşkun Beyan hazırladıkları bir açıklama ile konu hakkında bilgi verirken, şunlara dikkat çektiler: “Yangın sırasında ve sonraki günlerde özellikle astım ve KOAH başta olmak üzere kronik solunum sistemi hastalığı ya da kronik kalp hastalığı olanlar, yaşlılar ve çocuklar ve gebeler gibi hassas gruplar risk altında. Orman yangını sırasında açığa çıkan duman, tahta ve diğer organik maddelerin yanmasından ve ince partiküllerin karışımından oluşur. Dumandan kaynaklanan en önemli sağlık tehdidi ince partiküllerdir. Bu mikroskobik partiküller akciğerlerin derinliklerine nüfuz edebilir. Yangın dumanından korunmak için yangından sonraki günlerde toz maskeleri ve cerrahi maskeler orman yangını dumanındaki ince partiküllerden akciğerlerinizi koruma için yeterli olmaz. N95 veya P100 solunum maskeleri olarak bilinen partikül maskeleri kullanılmalı. Bu maskeler yüzünüze tam oturursa ve doğru şekilde takılırsa sizi koruyabilir. Ancak bu maskeleri çocuklara önermiyoruz.”
YANGIN KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİNE DİKKAT!
Alıcı, orman yangınları nedeniyle meydana gelecek hava kirliliğinden korunma önerilerini ise şöyle özetledi:
Kuru veya yaş eşarp, atkı bandanalar kaba partiküllerin filtrelenmesi için kullanılabilir ancak uzun süreli bir koruma sağlamaz, güvensizdir. Yangın bölgesinde kapı ve pencereler kapalı şekilde içeride kalın.
Dumanın içeri girmesini önlemek için klimanızı temiz hava girişi kapalı (devridaim modu) ile çalıştırın. Klimanız yoksa ve pencereler kapalıyken içeride kalamayacak kadar sıcaksa başka bir yere sığının.
İç ortam hava kirliliğini arttırmayın, mum yakmayın veya gaz, propan, odun sobası, aerosol spreyleri kullanmayın. Eti kızartmayın veya kavurmayın, tütün ürünleri içmeyin. Bütün bunlar iç mekânlarda hava kirliliğini artırabilir.
Kauçuk tabanlı ayakkabılar, lateks ve nitril eldivenler gibi koruyucu donanımları yangın bölgesinde kullanmayın. Bu malzemeler ısıya dayanıklı olmadığından hatta bazı durumlarda yanmayı artırdığından artmış sağlık ve güvenlik tehdidi oluşturur.
Halk sağlığının korunması ile ilgili yangın dumanı ve sonrasında oluşan kirlilik hakkında halkın bilgilendirilmesi çok önemlidir. Maruz kalım sonucu etkilenebilecek kesimin KOAH, astım gibi kronik hastalıklara sahip olan kişiler) özellikle bilgilendirilmesi ve önlem alması gerekir.
