ARDAHAN'IN TARİHİ...
3000 yıllık tarihiyle uygarlıklar otağı,
Hazar Türkleri kolu,
Arda Türkleri'nin yurdu.
Eski Tunç Çağında
yazılı adıdır Artan ,
Anayurdu Ahıska,
Kıpçak soyundandır Ardahan....
1068 yılında Alpaslanla
Selçuklu,
1555'de Kanuni ile Osmanlı.
Kazım Karabekir Paşa,
Halit Paşalı,
Milli Şura Hükümeti,
kongreler merkezidir Ardahan...
1124 ,Kıpçaklar Çavakhetten İspir'e yerleşir ,
Kıpçak Beyi Böke,
Posof Cak-su Kalesindedir...
1239,Moğol Cengiz İmparatorluğuna dahledilir,
1243,Kösedağ Savaşıyla
Caklı Sargise verilir Ardahan...
1267'de İlhanlılar devri
Atabek ülkesidir,
Yazı dili Kartvelce,
konuşma Türkçedir.
Ban,san,babay,anay
Kıpçak lehçesidir,
Tarihini,dilini yaşayıp
yaşamıştır Ardahan...
1334, kurmuş hakimiyet Karakoyunlular,
Öncesinde yaşamış,
İlhanlılar,Celayırlılar.
1386 yılında Timur,
Kars'ı yağmalar,
Kıpçaklı,Atabekli
Timur'a tabi olmuş Ardahan...
Nahçivan Valiliğine bağlı
haraç ödermiş,
1463,Karakoyunlu,
Akkoyunlu birleşmiş.
Aphaz Kralını,Temür Bek ile yenmiş,
Maraş -altından gelen
Türkmenlerin yurdudur Ardahan.
Ahıska ve Tiflis'i
birleştirmiş Uzun Hasan,
Oğuz töresini,giyim,
kuşam,kültürle yaşatan,
Uzak diyarlardan gelip, sınır boylarını koruyan
Türkmen diyarı ;Hanak,
Damal,Meşe Ardahan...
1477'de Kıpçaklı,
Atabekler ülkesi,
Beş beyliğe bölmüş Caklılar Sülalesi ,
Göle ,Hoçvan Diyarbekir'den gelen Kürtlerin yerleşkesi ,
Farklı kültürlerin kardeşliğine, yurt olmuş Ardahan...
1552'de Terraki Defterinde yazılı Sancağı
1573'de olmuş Osmanlı toprağı.
Kanuni zamanında yapılmıştır Kalesi,
Medreselerinde Şair,Bilgin,Paşa yetiştirmiş Ardahan...
1878,Berlin Antlaşması ile verilmiş Ruslara,
1918,Brest-Litowski anlaşmasıyla dönmüş vatana.
Mondros Mütarekesiyle,
Ermeniler,Gürcüler etmiş istila,
23 Şubat 1921'de, bağımsızlığına kavuşmuş ARDAHAN...
Ardahan'ın Kurtuluşunun 101 .Yılı Kutlu Olsun...
ARDAHAN İLİNDE ...
Sevimli,Cancak,Kinzi,
Kalecik,Şeytan Kalesi,
Kurtkale,Kazankale,
Kırnavkale,Ur Kalesi,
Mevlüt Efendi,Posof Merkez,Derviş Bey Cami,
Çıldır Gölü,Ilgar Dağı
yurdudur ARDAHAN...
1926 yılına kadar Vilayettir,
Hilmi Bey ; Osman Server ilk vekilidir.
Tahsin Beye, Üzer soyadını Atatürk verir ,
Halit,Talat,Tahsin Beyle 2.dönem temsil edilir
ARDAHAN...
Cincirop,Kodushara,Ur,
Alagöz,Alabala...
Torashev,Kurtoğlu Harziyan,Kinzodamal
Duduna...
Markoköy,Kunzut,Revas,
Murka,Erdemel,Çalabaş
Şadivan...
Gölebert,Mıcuc,Çetinsu
Tikoşludur ARDAHAN...
Kellik,Dibat,Değirmenköy
Heva,Edegül...
Korgeli,Saphara,Kirman,
Hasköy,Dedegül...
Hacelya,Fahrel,
Danızgom,Pişgashom
Gürcübeyi bil,
Kocaköy,Keskar,Hopalı
Lehimli,Nebioğlu yurdudur ARDAHAN...
Sazara,Kımılı,Ölçek,
Ömerağa,Bağdat...
Sırazgom,Sugöze,Sarzep
Bangis,Sıkerpet...
Beberek ,Konk,Panik
Lori,Maniyok,Kawe
Sindiskom,Kurtoğlu,
Yaylacıktır,ARDAHAN.
Çıldır,Damal,Hanak,
Posof,Göle ilçeleridir,
Arpa,buğday,çavdar,
patates de yetişir.
Sazan balığı,kaşar,çeçil
Birde balı ile ünlüdür,
Damal bebeği,Ilgar Dağı
Kura Nehri ile coşar ARDAHAN ...
Meşe,köknar,ladin,
kızılağaç bir de çam,
Tabiat parklı,kayak merkezidir Yalnızçam.
Mera,çayır,yaylada hayvancılık yapan,
Karakış,tipi,borana direnir ARDAHAN ...
Hangel,etli mantı,
katmer,feselli,bişi,
Fodol gevreği ;ayran,
,kesme,evelik,ekmek aşı,
Bozbaş,elma dolması
kuymak,kelecoş,helleaşı
Haşıl,hasuta,yarpuzlu köfte,kaz eti pilavlı yer
ARDAHAN...
Ağır bar,sallama,
Temur ağa,nare,lorke ,
Sekeroğlan,Sarı seyran
Tavuk barı ,kaççıke...
Gazelo,Hoş bilezik,
Kürdün kızı,Haran döne,
Hafif bar,Paşa göçtü ,
Şeyh Şamil oynar ARDAHAN ...
Hanaklı Mazlumi,
Posoflu Zulali,
Çıldırlı Aşık Şenlik,
Hakikatleri söylediler birer birer öğrendik.
Damal Dağları'bda Mustafa Kemalce yüreklendik,
Ozanlar,Sanatçılar,
Gazeteciler,Yazarlar ,
Aydınlar yurdudur ARDAHAN....
1992'de yeniden 75.il oldu ARDAHAN...
Ardahan'ın Kurtuluşu'nun
101.Yılına Saygıyla...