Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Meclisi, yeni yılın ilk toplantısını online olarak gerçekleştirdi. KSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu ile Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul’un yönetiminde gerçekleşen meclis toplantısına üyelerin katılımı yoğun oldu. Meclisin açılışını gerçekleştiren meclis Başkanı Tuğrul, hayatını kaybeden Meclis Üyesi Kadir Decdeli’yi yad etti, ardından Decdeli’nin vefatıyla boşalan meclis üyeliğine VİP Giyim San. Tic. A.Ş. firması sahibi Halil Akbaşoğlu’nun geldiğini açıkladı. Konuşmasına Türkiye’nin en beğenilen CEO’larından seçilen Meclis Üyesi Haluk Kayabaşı’na başarılar dileyerek devam eden Tuğrul, meclise hitap etmesi için sözü KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu’na bıraktı.
İHRACAT PERFORMANSIMIZ ÇOK OLUMLU
Ekonomik değerlendirmelerde bulunan KSO Başkanı Ayhan Zeytinoğlu şunları söyledi: “Aralık ayında ihracat yüzde 24,88 artışla 22 milyar 274 milyon dolar olarak tüm zamanların en yüksek seviyesinde gerçekleşti. İthalat da yüzde 29,15 artışla 28 milyar 912 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığımız ise yüzde 45, 89 ile 6,6 milyar dolar oldu. Tüm yıla bakarsak; 2021 yılı ihracatımız yüzde 32,85 ile 225 milyar 368 milyon dolar oldu. 2020 yılında bu miktar 169,6 milyar dolar idi. 2021 YEP hedefi ise 211 milyar dolar idi. Pandemi belirsizlikleri, gemi hat kısıtlamaları, konteyner bulamama ve özellikle çip krizine rağmen ihracat performansımız çok olumlu. Bu yıl 12 ayın 11’inde rekor gerçekleşti.
COĞRAFİ YAKINLIĞIMIZ…
İhracat artışında; Çin’deki taşıma maliyetlerinin artmasıyla, AB’ye coğrafi konumumuzun yakınlığının lehimize gelişmesinin yanı sıra, rekabetçi kurun da etkisini görüyoruz. Öngörülebilir ve enflasyona ezilmeyen bir kurun ihracatçıyı desteklemesi açısından değerli olduğunu düşünüyoruz. Aynı zamanda rekabetçi kur, üretilebilme imkanı olan ürünlerin ülkemizde üretilmesini de yönlendiriyor.
2022 HEDEFLERİ
2022 yılında hedefimiz aylık bazda 25 milyar dolar seviyelerini görmek olmalıdır. Bunun Körfez ülkeleri, Suudi Arabistan ve yakınlarında ihracat potansiyelimizin olduğu pazarlarla ilişkilerimizin daha iyileştirilmesiyle kolaylıkla yakalanabileceğini düşünüyoruz. 2022’nin tamamında hedef 250 milyar dolar. İvmemizi bu şekilde devam ettirebilirsek 250-270 milyar dolar ile yılı tamamlayabileceğimizi düşünüyoruz.”
EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞIMIZ 5 ÜLKE
2021 yılında en fazla ihracat yaptığımız ilk beş ülkeyi ve ihracat oranlarını paylaşan Zeytinoğlu şöyle devam etti: “Almanya yüzde 20,9 ile 19,3 milyar dolar, ABD yüzde 44,6 ile 14,7 milyar dolar, İngiltere yüzde 22 ile 13,7 milyar dolar, Irak yüzde 21,8 ile 11,1 milyar dolar ve İtalya yüzde 42 ile 11,5 milyar dolar ile en fazla ihracat yaptığımız beş ülke oldu. En fazla ihracat artışı ABD’ye olmuş ve ABD en fazla ihracat yaptığımız ikinci ülke konumuna yükselmiştir.
ARTIŞLAR SEVİNDİRİCİ
Sayın Cumhurbaşkanımızın 3 Ocak’ta açıkladığı ihracat artış oranlarına bakarsak; AB 93,1 milyar dolar ile yüzde 33 artış gösterdi. AB'ye karşı 7,7 milyar dolar dış ticaret fazlası verdik. AB dışı Avrupa ülkelerine ise yüzde 29 ihracat artışı oldu. Güney Amerika yüzde 86,6, yakın ve Orta Doğu ülkeleri 22,6, Kuzey Afrika bölgesine yüzde 44,8 ihracatımız artış gösterdi. AB’ye olan ihracatımızdaki ciddi artış ve bunun Brexit sonrasında da olmuş olması çok değerli. Bilhassa Kuzey Afrika AB’nin serbest ticaret anlaşmaları nedeniyle bizim sıkıntı yaşadığımız bölgeydi. Buradaki artışlar da sevindirici." Miktar bazında ihracat rakamlarını paylaşan Zeytinoğlu, “İhracatımız 2021 yılında yüzde 12,4 artışla 174 milyon ton gerçekleşti. 2020 yılında bu rakam 154,8 milyon ton idi” dedi.
İTHALAT RAKAMLARI
İthalat rakamlarını da paylaşan Zeytinoğlu şöyle devam etti: “2021’de yüzde 23,6 artışla 271 milyar 355 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirdik. 2020’de bu rakam 219,5 milyar dolar idi. İthalat alt kalemlerine baktığımızda hammadde (ara mallar) yüzde 28,8’lik artış ile 210 milyar dolar, yatırım (sermaye) malları yüzde 13’lük artışla 35,9 milyar dolar ve tüketim malları ise yüzde 3,4 artışla 24,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2021 yılı dış ticaret açığımız yüzde 7,8 gerileyerek 45,98 milyar dolar oldu. 2020 yılında bu rakam 49,8 milyar dolar idi. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 83,1 oldu. 2020 ‘de yüzde 77,3 idi.
KOCAELİ GÜMRÜKLERİ
Kocaeli Gümrüklerinden aldığımız verilere göre aralık ayında Kocaeli’den gerçekleşen ihracat yüzde 17,6 artışla 3 milyar 500 milyon dolar, ithalat yüzde 18,5 artışla 5 milyar 446 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yılın tamamına baktığımızda ihracat yüzde 27,7 artışla 33,5 milyar dolara çıktı. Türkiye ihracatındaki payımız yüzde 14,8 oldu. 2020’de yüzde 15,4 idi. İthalatımız ise yüzde 38,4 artışla 59,2 milyar dolar oldu. Türkiye ithalatındaki payımız yüzde 21,8’e yükseldi. 2020’de yüzde 19,4 idi. Dolayısıyla Kocaeli dış ticaret hacmi yüzde 34,3 artışla 92,7 milyar dolara yükseldi. Türkiye dış ticaretindeki payımız yüzde 18,6 oldu. 2020’de yüzde 17,7 idi.”
MALİYETLERİ ETKİLEYECEKTİR
Cari açık verilerini paylaştıktan sonra enflasyon ilişkin değerlendirmede bulunan Zeytinoğlu, “Aralık ayında; TÜFE aylık yüzde 13,58 artışla yüzde 36,08; ÜFE ise aylık yüzde 19.08 artışla yüzde 79,89 oldu. Döviz kurlarındaki yükseliş sebebiyle, beklentilerin de üzerinde gerçekleştiğini görüyoruz. Kurlardaki yükseliş ÜFE’ye hızlı yansıyor. ÜFE’de gerçekleşen bu hızlı artışlarla; ÜFE ile TÜFE arasındaki makas daha da açılarak, 43,81 puana çıktı. ÜFE’den oluşacak maliyet baskısının maalesef önümüzdeki dönem TÜFE’ye yansımalarının devam edeceğini düşünüyoruz. Bununla birlikte, tüm dünyada yaşanan yüksek enerji fiyatlarından dolayı ocak ayında gerçekleşen elektrik ve doğalgaz fiyatlarındaki artış da maliyetleri etkileyecektir” dedi.
DÜNYADA YÜKSELİŞ EĞİLİMİ VAR
Tüm dünyada enflasyonun yükseliş eğiliminde olduğuna değinen Zeytinoğlu şunları kaydetti: “ABD’de son açıklanan, yıllık enflasyon verisi, beklentilere paralel bir şekilde, yüzde 7 artış gösterdi. İşsizlik oranı ise yüzde 3,9’a geriledi. ABD’nin 2021 yılı nüfusu 31,42 milyon, çalışan Sayısı 155,97 milyon, çalışan sayısının nüfusa oranı yüzde 47. Bu gelişmelerle birlikte, ABD Merkez Bankası'nın (FED) Jerome Powell, 11 Ocak’ta yaptığı açıklamada; enflasyon artışının, pandemi ile ilişkili bozukluklara bağlı olduğunu ve eğer faizi artırmaları gerekirse bunu yapacaklarını ifade etti.
HAZIRLIKLI OLMALIYIZ
Ayrıca, yükselen enflasyonun kalıcı hale gelmesini engellemeye, maksimum istihdamı sağlamaya kararlı olduklarını belirterek, işgücü piyasasının hızlı toparlandığını belirtti. Diğer FED yetkililerinden de talebi dizginlemek ve enflasyonu düşürmek için gerekirse faiz artışına gidilebileceğine yönelik açıklamalar geldi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının beklentileri de FED’in bu yıl faiz artırımlarına gidebileceği yönünde. ABD'deki faiz artırımlarının olası etkilerine hazırlıklı olmamız gerektiğini düşünüyoruz.”
KAPASİTE KULLANIM ORANLARI
Aralık ayı kapasite kullanım oranlarını da paylaşan Zeytinoğlu, “Türkiye genelinde kapasite kullanımı yüzde 78,7 olurken Kocaeli’de yüzde 71,2 oldu. Yılın tamamına baktığımızda; Türkiye yüzde 76,6 ki bu 2020’nin 4,8 puan üzerindedir. 2020’de 71,9 idi. Kocaeli yüzde 70,8 ki 2020’nin 4,1 puan üzerindedir. 2020’de yüzde 66,7 idi. Bu artışlar, geçen yıl pandemi nedeniyle oranların düşük kalmasından kaynaklanan baz etkisini de içeriyor ancak pandemi etkisi olmayan yıllara göre kıyasladığımızda da geçmiş yılların potansiyeli yakalandı. 2021’de küresel ticaretteki toparlanma ve talep artışı, ihracat ve kapasite kullanım oranlarındaki artışı da destekledi. Özellikle firmalarımızın çip tedarikinde yaşadıkları sıkıntılar sebebiyle üretimlerinde kısıtlamalara gittikleri dönemde gerçekleşen bu artışları çok olumlu değerlendiriyoruz.
SANAYİ ÜRETİMİ
Sanayi üretiminin kasım ayında yıllık yüzde 11,4 arttığını aylık ise yüzde 3,3 artış gösterdiğini söyleyen Zeytinoğlu, “Yıllık artış hızındaki yükselişi olumlu karşılıyoruz. 2021 yılının son çeyreğinde güçlü bir üretim performansı ile devam ediyoruz. Aralıkta da devam edeceğini düşünüyoruz. Üretimde girdi olarak kullanılan ara malı ithalatında aralıkta yüzde 41.1’lik artış oldu. Kapasite kullanım oranları da kasım ayının üzerinde gerçekleşti” dedi.
İŞGÜCÜ VERİLERİ
İşgücü verilerine ilişkin de konuşan Zeytinoğlu, “İşsizlik oranı kasım ayında yüzde 11,2 olarak gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre 1,8 puan geriledi, bir önceki ay ile aynı seviyede. Detaylarına baktığımızda; ekim ile aynı seviyede olmasına rağmen aylık bazda 228 binlik istihdam artışı olduğunu görüyoruz. Aylık bazda istihdamın sektörlere göre dağılımına baktığımızda; tarımda 49 bin kişi artış, sanayide 73 bin kişi artış, inşaatta 10 bin kişi artış, hizmetler sektöründe ise 96 bin kişilik artış oldu. Toplam istihdam edilenler de kasım itibariyle 29 milyon 855 bin kişiye yükseldi” dedi. Toplam çalışan sayısını paylaşan Zeytinoğlu, 2021 Kasım’da 29 milyon 855 bin kişi, 2020 Kasım’da 27 milyon 154 bin kişi, 2019 Kasım’da 28 milyon 169 bin kişi 2018 Kasım’da 28 milyon 314 bin kişi ve 2017 Kasım’da 28 milyon 515 bin kişinin çalışma hayatında olduğunu söyledi.
AB’YE OLUMLU MESAJ VERDİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın AB üyesi ülkelerin büyükelçileri ile buluşmasına ve verdiği mesajlara dair de konuşan Zeytinoğlu şunları söyledi: “Bu görüşmede; Cumhurbaşkanımızın AB üyeliğinin stratejik öncelik olmaya devam ettiği yönündeki ifadesi çok önemliydi. İlişkilerde son dönemde yaşanan sorunlara rağmen, Türkiye’nin AB hedefine bağlılığını vurgulayarak olumlu bir mesaj vermiş oldu. Bu yeni dönemde Türkiye ve AB arasındaki ilişkinin güçlendirilmesi gereğine de dikkat çekti. Bu açıklamalar; Türkiye’nin ortaklık başvurusu yaptığı 1959’dan beri AB’ye yönelik kararlılığının devam ettiğini gösteriyor.
SON DERECE ÖNEMLİ
Demokrasi, hukuk devleti ve ekonomi alanında AB değer ve standartlarına uyum sağlamak AB üyelik hedefi açısından son derecede önemli. Ülkemizin vize serbestliği için toplam 72 kriterden 66’sını tamamlamış olması da önemli bir başarı. Tabii kalan bu 6 kriter bizim yapmamız gereken görevler. Bunlar; terörizimin tarifi, kişisel verilerin korunması, cezai konularda adli işbirliği, AB Polis Teşkilatı Europol ile operasyonel anlaşma, yolsuzlukla mücadele ve geri kabul anlaşması. Bu kriterlerin tamamlanmasının bizim görevimiz olduğunun ve vize serbestisi ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesi konularında ilerleme kaydetmemiz gerektiğinin en üst seviyede söylenmesi çok değerli. Her zaman vurguladığım gibi üyelik hedefi doğrultusunda reformlara devam etmemiz gerekiyor.”
TOBB ARABULUCULUK MERKEZİ…
Zeytinoğlu son olarak 2021 yılı faaliyet raporunu meclis üyeleriyle paylaştı ve KSO’nun yıl içindeki tüm çalışmalarından kesitler aktardı. Konuşmanın ardından meclise konuk olan TOBB Uyum Genel Müdürü Dr. Onur Yüksel, TOBB Uyum Arabuluculuk ve Uyuşmazlık Çözüm Merkezi’nin hizmetleri hakkında bilgi verdi. Yüksel, “TOBB desteği ile kurulan merkezlerimiz ulusal ve uluslararası ticari uyuşmazlıkların, tüketici uyuşmazlıklarının, işveren-işçi uyuşmazlıklarının çözümü için çalışmaktadır. TOBB Uyum Arabuluculuk ve Uyuşmazlık Çözüm Merkezi; dava şartı olan uyuşmazlıklarda mahkemelerin yükünü hafifleten, verilen kararların mahkeme kararı niteliğinde olduğu bir merkez” diye konuştu.
HIZLI VE KURUMSAL ÇÖZÜM
TOBB Uyum Arabuluculuk ve Uyuşmazlık Çözüm Merkezi’nin Türkiye genelinde 400 arabulucu ile hizmet verdiğini söyleyen Yüksel, “Hukuk fakültesi mezunu, 5 yıllık deneyime sahip arabulucularımızla uyuşmazlıkları hızlı ve kurumsal bir şekilde çözüme kavuşturuyoruz. Bugüne kadar 55 ticaret ve sanayi odasında kuruluşumuzu tamamladık. Bunlardan biri de Kocaeli Sanayi Odası oldu. Diğer ticaret ve sanayi odalarıyla çalışmalarımız devam ediyor. Kocaeli’de dava şartı olan dosyalar için KSO’daki merkezimize başvuru yapılabilinecek” dedi. Öte yandan KSO hizmet binasında kuruluşunu tamamlayan TOBB Uyum Arabuluculuk ve Uyuşmazlık Çözüm Merkezi yakın bir zamanda tam kapasite faaliyete geçecek.
SANAYİCİLERDEN DESTEK İSTEDİ
Mecliste son sözü alan TOBB Kocaeli Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı Nurcan Babalık da ‘Sanayide Kadın Eli’ projesi hakkında bilgilendirmede bulundu. Babalık, sanayide kadın istihdamının artırılması için ellerini taşın atına koyduklarını söyledi, sanayicilerden bu proje için destek istedi. Kadın istihdamını sağlayacakları alanlarla ilgili sanayicilere yönelik bir anket yapacaklarını duyuran Babalık, “Bu projede Kocaeli, 2. pilot il olarak konumlandırıldı. Bu projenin başarıya ulaşmasıyla Türkiye için önemli bir örnek oluşturacağız” dedi.
Ayhan Zeytinoğlu
Nurcan Babalık
Onur Yüksel
Hasan Tahsen Tuğrul