Yaşla birlikte mikrobiyota bileşiminin stabilitesi azalır, bakteri çeşitliliği (dysbiosis) azalır ve potansiyel olarak zararlı bakteri gruplarının zenginleşmesi de meydana gelir. Yaşlılarda bağırsak disbiyozu, kişinin iç savunma sisteminden ödün vermenin yanı sıra, kas boyutunda, bileşiminde ve işlevinde değişikliklere de katkıda bulunabilir[i]. Aynı zamanda fizyolojik fonksiyonların azalması, diyet, ilaç tedavisi ve çevresel faktörlere maruz kalma ve yaşam tarzı faktörleri gibi faktörler de mikrobiyotanın kompozisyonunu etkilemede rol oynayabilir.
50 yaş üstü kişilerin %82'si sindirim sağlığının kendileri için son derece veya çok önemli[ii] olduğunu söylerken,pek çok kişinin sindirim semptomlarını hafifletmeye yardımcı olmak için beslenmesine bakması şaşırtıcı değil -- tüketicilerin %84'ü genel sağlık ve zindeliği korumak için sindirim sistemine uygun yiyecek ve içecekleri tercih ediyor[iii]. Prebiyotikler gibi bağırsak dostu besinler, kişi yaşlandıkça mikrobiyotayı beslemede destekleyici olabilir. Araştırmalar, pro ve prebiyotikler (inülin tipi fruktanlar) dahil olmak üzere bağırsak dostu gıdalar veya gıda takviyeleri kullanılarak mikrobiyota desteğinin yalnızca bir kişinin sindirim sağlığını geliştirmekle kalmayıp, aynı zamanda kırılganlık indeksini de iyileştirebileceğini göstermiştir[iv].
BENEO'nun Orafti® Inulin ve Oligofruktoz hindiba kökü lifleri gibi prebiyotikler, iyi bakterilerin büyümesini seçici olarak teşvik etmede rol oynar ve bu da kişinin iç savunma sistemini destekler. Aslında, BENEO'nun İnülin ve Oligofruktozunun, 50'den fazla insan müdahale çalışmasında sağlıklı bir mikrobiyota ve bifidobakterilerdeki seçici artışı desteklediği gösterilmiştir. İnülin ve oligofruktoz, bitki bazlı tek prebiyotiklerdir. ISAPP'ye (Uluslararası Probiyotikler ve Prebiyotikler için Bilimsel Derneği) göre çok az kanıtlanmış prebiyotiklere aittirler.
İç savunma sistemine destek anne karnında başlıyor
İç savunma için destek anne karnında başlar. Ayrıca, bebek doğduğunda bağırsak gelişimi tamamlanmamış olduğundan ve bağışıklık sistemi gelişimi bebeğin tükettiği gıdalardan etkilendiğinden, yaşamın ilk ayları çok önemli bir dönemdir. Bağışıklık sağlığı için bir yapı taşı olarak, anne sütü oligosakkaritleri şeklinde emzirme sırasında prebiyotikler sağlanır.
Formül ile beslenme sağlanmışsa, Bifidobakterilerin (emzirilen bebeklerde baskın tür) seçici büyümesini sağlamak için kanıtlanmış prebiyotikler (inülin ve oligofruktoz veya galaktooligosakkaritler gibi) içermelidir. Emzirme, gelişmiş bağışıklık, daha az alerji ve daha düşük obezite, diyabet ve potansiyel olarak diğer bulaşıcı olmayan hastalıkların rastlanma oranı ile ilişkilidir. Bağırsak mikrobiyotasının ve bağışıklık sisteminin gelişimi yaşamın ilk 24 ayı boyunca devam etmektedir. Araştırmalar, mikrobiyota desteğinin kreş çağındaki çocukların bağışıklık sistemini güçlendirebileceğini göstermiştir[v], [vi], İlk 1000 gün özellikle bağırsak ve bağışıklık sisteminin gelişimi için önemli olsa da, daha sonraki yaşamda bağışıklık sisteminin desteklenmesine devam edilmesi hastalıkları önleyebilir veya hastalıkların daha az şiddetli ilerlemesine neden olabilir.
Mümkün olduğunca erken başlamak iyi olsa da, başlamak için asla geç değildir: herkes kendi iç savunma sistemini destekleyebilir. Günde sadece 5 gram inülin veya oligofruktoz tüketimi ile Bifidobakteriler önemli ölçüde artar ve bu nedenle kişinin sindirim sağlığını ve genel refahını desteklerken iç savunma sistemini iyi durumda tutmaya yardımcı olur. Hindiba kökü lifleri inülin ve oligofruktoz klinik olarak kanıtlanmış prebiyotiklerdir. Prebiyotikler, Bifidobacteria gibi iyi bakterilerin gelişimini destekler ve patojenlerle savaşmasına yardımcı olmak için iç savunma sistemini güçlendirir.
Sağlıklı yaşlanmayı teşvik etmenin anahtarı ve bu faydaları destekleyen kanıtlar
İç savunma sisteminin işleyişi, bağışıklık tepkisi için önemli biyokimyasal yolları desteklemede rol oynadıkları için, bir dizi vitamin ve mineral (örn. folat, A, B12, B6, D, C, çinko, bakır, demir, selenyum) tarafından desteklenir. İç savunma sisteminin %70'inin bağırsaklarda yer aldığı göz önünde bulundurulursa, bağırsaklara ve mikrobiyotasına faydalı olan beslenme, aynı zamanda iç savunma sistemini de destekler. BENEO'nun İnülin ve Oligofrüktoz gibi prebiyotikler sağlıklı bir mikrobiyotayı destekler, patojenlerin yaşamını daha zor hale getirmek için bağırsak ortamını iyileştirir, bağırsak bariyeri işlevini güçlendirir ve daha fazlasını yapar[vii].
İngiltere, Reading Üniversitesi'nden Profesör Glenn Gibson, yakın zamanda ISAPP web sitesinde bilim adamları için bir blogda COVID-19 konusu ve bağırsak sağlığı hakkında düşüncelerini yayınladı: “Yerli bağırsak bifidobakterilerinin (suşları probiyotik olarak kullanılır) yaşla birlikte azaldığını biliyoruz ve bu muhtemelen enfeksiyonlara yakalanma ve enfeksiyonlarla başa çıkma riskinin daha yüksek olduğu sözde “immünosensans”a katkıda bulunuyor.” […] "Açıkçası, probiyotiklerin veya prebiyotiklerin COVID-19'u doğrudan etkilediğine dair bir kanıt yok ve olup olmayacağını asla bilemeyiz, ancak hızlı bir fayda-risk düşüncesine göre bazılarının tavsiyesi bana daha “akılsızca" gelir.[viii]
Sağlıklı yaşlanmayı destekleyen gıda üretimine ilgi artacak
2050 yılına kadar 2 milyar insan 60 yaş ve üzerinde olacak; bu, dünya genelinde her 5 kişiden 1'inden fazlası[ix]. Bu, daha sağlıklı yiyecek ve içecek seçeneklerine olan talebin önümüzdeki yıllarda önemli ölçüde artacağı anlamına geliyor. Gelecekte üreticiler, sağlıklı beslenmeyi şu anda olduğundan daha fazla destekleyen bileşenler arayacak. Bununla birlikte, tüketicilerin ilgisini çeken özel mesajlar taşıyan 'sağlıklı seçim' iletişimlerinin önemi artmaya devam edecek. Bu, sağlık iddialarının yanı sıra Nutri-Score gibi logoların, tüketicilerin daha sağlıklı yaşlanmayı teşvik eden yiyecek ve içecek seçimleri yapmasına yardımcı olmada daha önemli hale geleceği anlamına gelecektir.
KAYNAKLAR:
[i] BuiguesC, Fernández-Garrido J, PruimboomL, Hoogland AJ, Navarro-Martínez R, Martínez-Martínez M, VerdejoY, MascarósMC, Peris C, CauliO. Effectofa PrebioticFormulationon FrailtySyndrome: A Randomized, Double-Blind Clinical Trial. IntJ Mol Sci. 2016 Jun 14;17(6):932. doi: 10.3390/ijms17060932. PMID: 27314331; PMCID: PMC4926465.
[ii] Health Focus International, 2020 BENEO Healthy Ageing consumer research
[iii] New Nutriiton Business, 10 Key Trends in Food, Nutrition & Health, 2020
[iv] Buigues C, Fernández-Garrido J, Pruimboom L, Hoogland AJ, Navarro-Martínez R, Martínez-Martínez M, Verdejo Y, Mascarós MC, Peris C, Cauli O. Effect of a Prebiotic Formulation on Frailty Syndrome: A Randomized, Double-Blind Clinical Trial. Int J Mol Sci. 2016 Jun 14;17(6):932. doi: 10.3390/ijms17060932. PMID: 27314331; PMCID: PMC4926465.
[v] Buigues C, Fernández-Garrido J, Pruimboom L, Hoogland AJ, Navarro-Martínez R, Martínez-Martínez M, Verdejo Y, Mascarós MC, Peris C, Cauli O. Effect of a Prebiotic Formulation on Frailty Syndrome: A Randomized, Double-Blind Clinical Trial. Int J Mol Sci. 2016 Jun 14;17(6):932. doi: 10.3390/ijms17060932. PMID: 27314331; PMCID: PMC4926465.
[vi] Lohner S, Kullenberg D, Antes G et al. (2014) Prebiotics in healthy infants and children for prevention of acute infectious diseases: a systematic review and meta-analysis. Nutr Rev 72(8): 523–531. //www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24903007
[vii] Gibson GR, Hutkins R, Sanders ME et al. (2017) Expert consensus document: The International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics (ISAPP) consensus statement on the definition and scope of prebiotics. Nat Rev Gastroenterol Hepatol 14(8): 491–502. https://www.nature.com/articles/nrgastro.2017.75.pdf
[viii] Can probiotics and prebiotics go viral? - International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics (ISAPP) (isappscience.org)
[ix] The United Nations Decade of Healthy Ageing (2020-2030)